Jedną z przesłanek wystąpienia do sądu z powództwem o uchylenie uchwały wspólnoty mieszkaniowej jest jej niezgodność z przepisami prawa.
Niezgodność taka może dotyczyć przepisów prawa materialnego – czyli przepisów stanowiących bezpośrednio o prawach i obowiązkach, nakazach i zakazach poszczególnych podmiotów prawa, a także przepisów prawa procesowego – czyli tak naprawdę procedury podjęcia uchwały.
Jest jednak poważna różnica przy powoływaniu się na naruszenie prawa materialnego bądź prawa procesowego. W przypadku niezgodności z przepisami prawa materialnego obowiązkiem sądu jest uchylenie uchwały. W przypadku niezgodności z przepisami prawa procesowego, powód musi jeszcze wykazać, iż naruszenie procedury przy podjęciu uchwały miało wpływ lub mogło mieć wpływ na jej treść. Innymi słowy możliwa jest sytuacja, iż uchwała została podjęta z naruszeniem procedury, ale nie zostanie ona uchylona przez Sąd, jako że naruszenie nie miało żadnego wpływu na treść uchwały.
Warto podać konkretne przykłady.
W praktyce orzeczniczej spotykana jest sytuacja, gdy uchwałę podjęto w trybie indywidualnego zbierania głosów zamiast rozstrzygnąć danę kwestię na zebraniu rocznym, jednak sąd doszedł do przekonania, iż nawet potencjalnie nie miało to żadnego wpływu na treść uchwały, a zatem uchwały nie uchylił.
W Kancelarii mieliśmy też proces, w którym ustalono, iż pełnomocnictwo do głosowania na zebraniu zostało sformułowane w sposób wadliwy, jednakże nie spowodowało to uchylenia uchwały, bo nawet bez tego głosu większość została zachowana. To samo naruszenie procedury spowodowałoby uchylenie uchwały, gdyby bez głosu wadliwego pełnomocnika nie osiągnięto większości.
W sytuacji stwierdzenia naruszenia prawa materialnego Sąd zawsze uchyli uchwałę. Na przykład naruszeniem prawa materialnego jest wyjście przez wspólnotę poza swoje kompetencje i podjęcie uchwały ingerującej w sferę wykonywania praw właścicielskich w odniesieniu do wyodrębnionego lokalu. Taka uchwała zawsze zostanie uchylona.
Reasumując, powołując się na tą przesłankę uchylenia uchwały należy wskazać przepisy prawa, które zostały naruszone przez jej treść lub przy jej podejmowaniu, dodatkowo w przypadku naruszeń proceduralnych należy wskazać, jaki wpływ to naruszenie miało na treść uchwały.